دکتر میرهاشم موسوی مدیرعامل سازمان تأمیناجتماعی به مناسبت ایامالله دهه فجر و در آستانه چهلوچهارمین سالروز پیروزی انقلاب اسلامی با حضور در برنامه «صف اول» شبکه خبر سیما، ضمن ارائه گزارشی از عملکرد و دستاوردهای سازمان تأمیناجتماعی در حوزههای مختلف بیمهای، درمانی و اقتصادی، دستاوردهای انقلاباسلامی در حوزه تأمیناجتماعی را بسیار ارزشمند توصیف کرد و با تقدیر از حمایت دولت مردمی سیزدهم و مجلس انقلابی از برنامههای توسعه خدمات و تقویت سازمان تأمین اجتماعی گفت: تا امروز، دولت محترم حدود 170 هزار میلیارد تومان تأدیه بدهی نسبت به سازمان انجام داده است که بیسابقه بوده و از همین جهت از دولت و مجلس محترم تشکر میکنیم. رئیسجمهور محترم در دیدار اخیر مدیران صندوقها نیز تأکید داشتند باید به سمتی برویم که بدهی دولت به سازمان تأمیناجتماعی تسویه شود و امیدواریم سازمان برنامهوبودجه این دستور رئیسجمهور محترم را اجرایی کند.
به گزارش روابطعمومی سازمان تأمیناجتماعی، دکتر میرهاشم موسوی ضمن تبریک ایامالله دهه فجر و سالروز پیروزی انقلاب اسلامی، اظهار داشت: انقلاب اسلامی، انقلابی اساسی در حوزه تأمیناجتماعی با هدف تحقق آرمان عدالت اجتماعی ایجاد کرد و مقایسه وضعیت این حوزه در پیش و پس از انقلاب، مؤید دستاوردهای بسیار ارزشمند انقلاب اسلامی است که لازم است مردم در جریان این دستاوردهای بزرگ قرار بگیرند. امروز در کنار ۱۵ میلیون بیمهشده اصلی بیمهپرداز، بیش از چهار میلیون و 200 هزار نفر بازنشسته داریم که بهرغم تنگناهای موجود در منابع مالی، اتفاقات خوبی در زمینه ارائه خدمت به این عزیزان رقم خورده است. امروز بیش از ۵۰ درصد جمعیت کشور، تحت پوشش خدمات درمانی تأمیناجتماعی هستند که این علاوه بر سایر خدمات در حوزه بیمههای اجتماعی است. در سالهای بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، در کنار بیمههای اجباری امکان بیمه خویشفرمایی نیز فراهم شد و دولت با هدف توسعه پوشش بیمه اجتماعی، حمایتهایی برای برخی مشاغل در نظر گرفت. اکنون در کارگاههای زیر 5 نفر، ۴۴۰ هزار کارگاه از مساعدتهای دولت در زمینه پرداخت بخشی از حق بیمه برخوردار هستند و در بیمههایی مثل بیمه قالیبافان و صیادان و سایر بیمههای خاص، بعد از انقلاب بالغ بر 2 میلیون و 700 هزار نفر ذیل این خدمت از کمکهای دولت برخوردار شدند. اینها دستاوردهای بزرگی است که در بیمه اجتماعی بعد از انقلاب رقم خورد و به لطف خدا امروز علاوه بر 70 درصد جامعه که تحت پوشش بیمههای اجتماعی هستند، صد در صد جامعه زیر پوشش بیمه خدمات درمانی هستند.
وی با اشاره به اینکه امروز در درمان مستقیم، سازمان تأمیناجتماعی در مراکز ملکی این سازمان خدمات کاملاً رایگان درمانی به بیمهشدگان و بازنشستگان ارائه میدهد، گفت: پیش از انقلاب تعداد مراکز بیمارستانی و درمانگاهی تأمیناجتماعی در حدود 20 مرکز بود که این آمار در حال حاضر به بالغ بر ۴۰۰ بیمارستان و مرکز درمانی تخصصی و غیرتخصصی ملکی تأمیناجتماعی افزایش یافته و علاوه بر آن با بیش از ۵۰ هزار پزشک و مرکز پزشکی هم طرف قرارداد هستیم که از طریق آنها به مردم عزیز خدمات ارائه میکنیم. در بخش درمان مستقیم و درمان غیرمستقیم در حال حاضر روزانه به حدود یک میلیون نفر خدمات سرپایی و به حدود ۱۳ هزار نفر خدمات بستری ارائه میدهیم.
توسعه خدمات درمانی و توجه خاص به بازنشستگان در اولویت است
وی افزود: در حال حاضر توسعه درمان مستقیم را برای بازنشستگان و سایر بیمهشدگان سازمان در اولویت قرار دادهایم. حدود 4 میلیون و دویست هزار نفر بازنشسته داریم که با خانوادههایشان تعداد آنها به بیش از 7 میلیون نفر میرسدکه توجه به معیشت و زندگی آنها از اولویتهای ما اصلی هست و خواهد بود. اولین نکته درباره این عزیزان پرداخت بهموقع حقوق و مستمری آنها است که بهرغم محدودیتها، تا امروز بهموقع انجام شده و بعد از این هم وظیفه داریم که بهموقع حقوق این عزیزان را پرداخت کنیم.
مدیرعامل سازمان تأمیناجتماعی با اشاره به تأکید رئیسجمهور در زمینه توجه به شرایط زندگی بازنشستگان، گفت: اتفاقی که امسال در افزایش 57 درصدی حقوق حداقلبگیران و افزایش 38 درصدی به اضافه 515 هزار تومان سایر سطوح بازنشستگان و مستمریبگیران سازمان تأمیناجتماعی افتاد، بیسابقه بود. اگر چه اقتضای معیشت بازنشستگان عزیز بیش از اینها است.
وی با اشاره به پرداخت ماهانه بیش از 30 هزار میلیاردی سازمان تأمیناجتماعی بابت تعهدات و حقوق و دستمزد، گفت: در کنار این پرداختها، توسعه خدمات به بازنشستگان را نیز در اولویت قرار دادیم. یکی از این خدمات بیمه تکمیلی بود. در مراکز درمانی تأمیناجتماعی تمامی خدمات برای بازنشستگان عزیز رایگان ارائه میشود. علاوه بر این امسال ۱۲۰ درصد منابع کمک به آنها در حوزه بیمه تکمیلی را افزایش دادیم. مبلغ پرداختی سال گذشته از سوی سازمان تأمیناجتماعی برای کمک به هزینه حق بیمه تکمیلی بازنشستگان، ۴۵ هزار تومان بود که سال جاری به 102 هزار و ۵۰۰ تومان افزایش یافت که هزینه سالانه آن برای سازمان بالغ بر ۴ هزار میلیارد تومان است.
طراحی سامانه متمرکز برای ثبتنام وام قرضالحسنه بازنشستگان
دکتر موسوی درباره وام قرضالحسنه بازنشستگان نیز گفت: زمانی که مسئولیت سازمان را پذیرفتیم مبلغ وام قرضالحسنه بازنشستگان 5 میلیون تومان بود که در یک مرحله به 7 میلیون و برای سال جاری نیز به 12 میلیون افزایش دادیم و برنامهریزی کردهایم که در طول سال جاری 400 هزار فقره وام 12 میلیون تومانی به بازنشستگان عزیز پرداخت کنیم.
وی از ایجاد یک سامانه متمرکز برای ثبتنام وام قرضالحسنه بازنشستگان خبر داد و افزود: بازنشستگان عزیز با مراجعه به سایت es.tamin.ir میتوانند بهصورت غیرحضوری برای دریافت این وام ثبتنام کنند که انشاءالله طی دو ماه آینده به ۱۵۰ هزار نفر از ثبتنام کنندگان وام 12 میلیونی تعلق خواهد گرفت.
دکتر موسوی در ادامه گفت: علاوه بر این طرح کرامت رضوی و اعزام بازننشستگان عزیز به مشهد مقدس را احیاء کردیم که امسال تاکنون حدود 50 هزار نفر از بازنشستگان و خانواده محترمشان را با بهترین خدمات و به شکل رایگان به زیارت حضرت رضا علیهالسلام اعزام کردیم و تا پایان سال نیز بهمنظور ایجاد نشاط و امید در میان بازنشستگان عزیز این طرح را تقویت خواهیم کرد.
مدیرعامل سازمان تأمیناجتماعی با اشاره به برگزاری مراسم تکریم بازنشستگان نمونه کشوری در ایامالله دهه فجر بهعنوان یکی دیگر از اقدامات سازمان در حوزه ارائه خدمت به بازنشستگان گفت: بیمهشدگان و بازنشستگان محترم بالای 65 سال علاوه بر این که در مراکز درمانی ملکی سازمان خدمات درمانی رایگان دریافت میکنند، در مراکز درمانی دانشگاهی و دولتی نیز خدمات بستری را بدون پرداخت فرانشیز دریافت میکنند. همچنین توجه به طب سالمندی را بهمنظور پیشگیری در حوزه بازنشستگان در دستور کار قرار دادیم. بر همین اساس در دولت جدید راهاندازی مراکز تخصصی پیشگیری از فشار خون و دیابت را در اولویت گذاشتیم که در حال حاضر 170 کلینیک تخصصی در حوزه پیشگیری از فشار خون و دیابت داریم.
دولت سیزدهم در پرداخت مطالبات، بیشترین همراهی را داشته است
دکتر موسوی با اشاره به اینکه سازمان تأمیناجتماعی یک سازمان بزرگ با عائله بیش از ۴۵ میلیون نفری است، تصریح کرد: زمانی که در این سازمان فعالیت خود را آغاز کردیم، بیش از 88 هزار میلیارد تومان بدهی انباشته از حدود سال 93 وجود داشت که ناشی از استقراض از نظام بانکی بود که به لطف خدا و با تأدیه بخشی از بدهی دولت، 88 هزار میلیارد تومان تسویه بدهی به بانک رفاه اتفاق افتاد که بزرگترین تسویه تاریخ نظام بانکی کشور بود. پس از آن اعلام کردیم که جز در موارد ضروری، نباید استقراض از بانک اتفاق افتد. البته با حمایت دولت و بخصوص رئیسجمهور محترم، ۹۰ هزار میلیارد تومان تأدیه دوم بخشی از بدهی دولت را هم در سال جاری پیگیری میکنیم که بهزودی اجرایی خواهد شد و به این ترتیب در این دولت شاهد بیشترین مساعدت و همراهی دولت در زمینه پرداخت مطالبات تأمیناجتماعی خواهیم بود. با تأدیه این بخش از بدهی دولت، یکی از اقداماتی که در حوزه سرمایهگذاری در دستور کار داریم، افزایش سرمایه بانک رفاه است که کفایت سرمایه را برای این بانک رقم خواهد زد و از برترین بانکهای کشور در این حوزه خواهد شد. سرجمع تا امروز، دولت محترم حدود 170 هزار میلیارد تومان تأدیه بدهی نسبت به سازمان انجام داده است که همان طور که گفتم بیسابقه بوده و از همین جهت از دولت و مجلس محترم تشکر میکنیم.
دکتر موسوی با اشاره به اینکه در دیدار اخیر مسئولان صندوقهای بازنشستگی با رئیسجمهور، ایشان بر تسویه بدهی دولت به صندوقها تأکید کردند، گفت: رئیسجمهور محترم در این دیدار تاکید داشتند باید به سمتی برویم که بدهی دولت به سازمان تأمیناجتماعی تسویه شود و امیدواریم سازمان برنامهوبودجه این دستور رئیسجمهور محترم را اجرایی کند. در سال آینده رقم تعهدات سالانه دولت از بابت سه درصد حق بیمه و سایر تعهدات بیمهای 1402 حدود 214 هزار میلیارد است که امیدواریم در بودجه سال آینده طبق دستور رئیسجمهور تخصیص داده شود.
وی با اشاره به اینکه سازمان علاوه بر مطالبات از دولت، از برخی کارفرمایان نیز مطالباتی دارد، گفت: حدود ۲۰ هزار میلیارد تومان طلب قطعی و 20 هزار میلیارد تومان طلب غیرقطعی ما از برخی کارفرمایان است که امیدواریم با رونق کسبوکار این عزیزان پس از ایام کرونایی، بدهیشان به سازمان تأمیناجتماعی را پرداخت کنند تا ما نیز بتوانیم پاسخگوی نیاز بیمهشدگان عزیز باشیم.
توانمندسازی صندوقها با اجرای کامل سیاستهای کلی تأمیناجتماعی
وی درباره اقدامات سازمان در رابطه با سیاستهای کلی تأمیناجتماعی که فروردین سال جاری از سوی مقام معظم رهبری ابلاغ شد، با شاره به اینکه در این سیاستها چالشهای تأمیناجتماعی برشمرده شده و راهحلها نیز ارائه شده است، اظهار داشت: بعد از ابلاغ این سیاستها، دبیرخانه دائمی پیگیری این سیاستها در سازمان تشکیل شد تا اصلاحات ساختاری و پارامتریک و اقدامات مدیریتی مناسب و ظرفیتهایی که مغفول بوده، مورد توجه قرار گیرد. مثلاً در بحث فراگیرسازی بیمههای اجتماعی مورد اشاره در این سیاست ها، در طول یک سال گذشته بالغ بر یک یک میلیون و 800 هزار نفر بیمهشده جدید در طول دوره فعالیت این دولت اضافه کردیم. همچنین حدود ۵ لایحه با همکاری سایر صندوقها تدوین و از طریق وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی به دولت ارسال شده تا رویکرد توانمندسازی صندوقهای بیمه اجتماعی رقم بخورد. یکی دیگر از نکاتی که در سیاستهای ابلاغی به آن اشاره شده بحث محاسبات بیمهای است. در همین بیمه کارگران ساختمانی که ۸۰۰ هزار نفر تحت پوشش هستند، چیزی حدود ۱۸ هزار میلیارد تومان کسری بودجه داشتیم که باید نحوه محاسبه حق بیمه عوض میشد که با همکاری مجلس این اتفاق افتاد.
دکتر موسوی دو علت عمده برای ناترازی منابع و مصارف در تأمیناجتماعی برشمرد و در این زمینه گفت: یک دسته از عوامل، عوامل تحمیلی و بیرونی هستند؛ مثلاً اینکه در سازمان تأمیناجتماعی بیش از ۵۲ درصد بازنشستگیها پیش از موعد است که این بار مالی سنگینی برای سازمان دارد. یک دسته از عوامل هم عوامل درونی و مدیریتی است که بخشی از آن مربوط به بهرهوری داراییهاست که در این حوزه متاسفانه در گذشته خوب عمل نشده است.
حمایت و مشارکت دولت با افزایش عمر صندوقها باید افزایش یابد
وی درباره دلایل به وجود آمدن بحران در صندوقهای بیمه اجتماعی کشور نیز گفت: عمده بحران صندوقها بحران منابع و از جنس موضوعات مالی است. البته اگر سیر فعالیت همه صندوقها در دنیا را ببینید به همین ترتیب است؛ یک دوره جوانی دارند که منابع بر مصارف چربش دارد، یک دوره میانسالی دارند و یک دوره پیری که در این دوره با افزایش تعداد بازنشستگان، با کاهش ضریب پشتیبانی یعنی نسبت تعداد بیمهپردازان به مستمریبگیران، مصارف صندوقها افزایش مییابد. به صورت معمول، بیش از 70 درصد منابع صندوقها از ورودی حق بیمهها تأمین میشود و بنابراین هر چه ورودی بیمهشده جدید به صندوقها بیشتر باشد، صندوق منابع بیشتری خواهد داشت. در سازمان تأمیناجتماعی، ضریب پشتیبانی از ۲۵ بیمهپرداز در مقابل یک بازنشسته آغاز شده و در حال حاضر به 4.2 رسیده است. براساس تجربیات و استانداردهای جهانی هر چه عمر صندوقها افزایش مییابد و تعداد بازنشستگان بیشتر میشود، باید حمایت دولت هم بیشتر شود در حالیکه در صندوقهای ما سالهاست نرخ حمایت دولت ثابت است. از طرف دیگر در صندوقهای تعهدی، سهم منابع حاصل از سرمایهگذاری در کل منابع معمولاً بین ۱۸ تا ۲۰ درصد است که به دلایل مختلف سهم منابع حاصل از سرمایهگذاری در صندوق تأمیناجتماعی یک سوم این نرخ یعنی حدود 6 درصد است که علتهای مختلفی دارد مانند اینکه بخش عمده سرمایهگذاری ما اختیاری نبوده و ناشی از واگذاری شرکتها در ازای بدهی دولتها بوده است. در یک فقره از این موارد، شرکتی که در سالهای پیش به ازای حدود ۷۲۰۰ میلیارد تومان از مطالبات سازمان به تأمیناجتماعی واگذار شده، امروز ۱۵۰۰ میلیارد تومان هم ارزش ندارد.
وی افزود: عامل دوم به وجود آمدن بحران در صندوقهای بیمه اجتماعی مدیریت بهرهوری بوده است. در جاهایی باید با رویکرد تخصصی در بخشهای مختلف اقتصادی اقداماتی انجام میشده که متاسفانه انجام نشده است. ما باید از بنگاهداری خارج و وارد سهامداری شویم اما متاسفانه به سبب واگذاری شرکتهای مختلف در مقابل مطالبات سازمان، گرفتار بنگاهداری شدهایم.
مدیرعامل سازمان تأمیناجتماعی با اشاره به اینکه یکی دیگر از عوامل بحران در صندوقهای بازنشستگی، نرخ پایین مشارکت دولتها در حقبیمه است، گفت: دولتها باید تعهدات خود به صندوقها را بهموقع اجرا میکردند که این اتفاق نیفتاده و منجر به انباشت بدهی شده است. اگر این تعهدات بهموقع پرداخت شده بود، سرمایهگذاری اختیاری توسط صندوقها انجام میشد که اتفاقاً هر جا سرمایهگذاری اختیاری اتفاق افتاده، صندوقها موفقتر عمل کردهاند. به طور کلی در دنیا با کاهش ضریب پشتیبانی صندوقها، سهم مشارکت و حمایت دولتها افزایش پیدا میکند اما در ایران این سهم از سال 1354 تاکنون ثابت مانده است. با تغییر مؤلفههای اجتماعی و اقتصادی در سالهای گذشته، اصلاحات متناظر با شرایط جدید در صندوقها و در نظام بیمه اجتماعی و بازنشستگی کشور اتفاق نیفتاده و چارهای نداریم جز اینکه یک جراحی را آغاز کنیم و من فکر میکنم در این دولت با یک رویکرد تحولی و با مشارکت شرکای اجتماعی، بخشی از این اصلاحات باید عملیاتی شود.
توسعه پوشش بیمهای؛ راهبردی برای توقف کاهش ضریب پشتیبانی
وی درباره اولویتهای سازمان تأمیناجتماعی در سال 1402 نیز گفت: از آغاز فعالیت در دوره جدید، هشت راهبرد را در اولویت قرار دادیم که همچنان در ۱۴۰۲ ادامه خواهد داشت. در راستای توسعه پوشش بیمهای باید ۳۰ درصد باقیمانده جامعه را تحت پوشش قرار دهیم که این فرصتی برای جلوگیری از کاهش بیشتر ضریب پشتیبانی خواهد بود. توسعه کمی و کیفی خدمات بخصوص در حوزه درمان را در دستور کار خواهیم داشت. توسعه درمان مستقیم به سبب رایگان بودن خدمات درمانی برای بیمهشدگان در اولویت سازمان تأمیناجتماعی است در درمان مستقیم یکی از اقدامات ما این بود که بعد از ۸ سال توقف تبدیل وضعیت پزشکان، در گام اول ۶۰۰ نفر پزشک متخصص را تبدیل وضعیت کردیم که با رفع دغدغههای شغلی، با توان و انگیزه بیشتری در خدمت بیمهشدگان باشند. همچنین مراحل استخدام ۳۰۰۰ نفر نیروی جدید کادر درمان در مراحل پایانی است. علاوه بر این، توسعه زیرساختهای درمان را در سال جدید ادامه خواهیم داد. در همین ایام دهه فجر بیمارستان هدایت تهران و بیمارستان لنگرود را افتتاح خواهیم کرد. راهاندازی و توسعه ۶۱ پروژه درمانی و درمانگاهی را در مناطق محروم در دستور کار خواهیم داشتیم. در سال جاری 9500 میلیارد تومان برای توسعه مراکز درمانی هزینه کردیم و سال آینده ۱۳ هزار میلیارد تومان به توسعه مراکز و تدارک زیرساخت ابنیهای و تجهیزات پیشرفته درمان اختصاص دادهایم که از آن جمله خرید ۱۶ دستگاه با تکنولوژی بالا (های تک) را خواهیم داشت.
مدیرعامل سازمان تأمیناجتماعی، هوشمندسازی را یکی دیگر از برنامههای راهبردی این سازمان برشمرد و گفت: در دوره اخیر از 30 خدمت غیرحضوری به 42 خدمت رسیدیم و تا پایان سال نیز 10 خدمت غیرحضوری دیگر به فهرست این خدمات اضافه خواهد شد. برای به حداقل رساندن مداخلات انسانی، پروژهای برای پیوستگی بین بیمه و مالیات در حال آمادهسازی است و به سمتی حرکت میکنیم که محاسبات فنی و ریاضی بدون مداخلات انسانی انجام شود تا اختلافات احتمالی بین سازمان و کارفرمایان و بیمهشدگان و زحمت کارفرمایان در این زمینه به حداقل برسد.
دکتر موسوی ادامه داد: در نسخه الکترونیک قبل از این دولت، حدود 60 درصد نسخ الکترونیک بوده است و الان بیش از 90 درصد نسخ الکترونیک است و پایداری سیستم به بالای 95 درصد رسیده است. در این حوزه باید به سمت پرونده الکترونیک سلامت برویم و این مقدمهای برای پزشک خانواده و نظام ارجاع خواهد بود که متولیان نظام سلامت آن را جلو میبرند و ما نیز در کنار این عزیزان خواهیم بود.
وی افزود: ارتقای بهرهوری در بخش اقتصادی از دیگر راهبردهای مورد توجه است که مقدمات و پیش نیازهای آن فراهم شده و برنامهای راهبردی در این حوزه تدوین شده و هماکنون حدود 90 پروژه سرمایهگذاری در این حوزه در حال پیگیری است و یک برنامه بلندمدت سرمایه گذاری 400 هزار میلیارد تومانی هم طراحی شده است.